Nie ma tu akcji, nie ma dialogów. Akapity mają po kilka stron, a zdania po parę linijek. Nie jestem pewna, jak zakwalifikować Pierścienie Saturna, ale czy to ważne? Wiem za to, że było to jedno z tych doświadczeń czytelniczych, które trafiają się niewiele razy w życiu. To dla takich książek w ogóle czytam.
Autor: Anna Kurek
„W chaosie różnorodnych przeżyć, w mrocznym labiryncie naszych doznań otrzymujemy niekiedy w darze, niby jałmużnę, przebłysk poznania, którego ludzki umysł nie pojmie, nie uchwyci. I pogrążony w zadumie, umysł nasz rozpala latarnię i niby stary nieudolny stróż nocny szuka na zagmatwanych, zjeżonych i krętych drogach tego, czego nie odnajdziemy z kagańcem rozumu” (s. 473).
W swoim znakomitym studium Jarosław Ławski przygląda się wybranym biografiom i dziełom polskich twórców czarnego romantyzmu. Jeśli myśląc o romantyzmie, macie przed oczami niemal wyłącznie Słowackiego i Mickiewicza oraz traumatyczne lekcje polskiego, ta książka może Wam pomóc uwolnić się od tych wspomnień i odkryć przemilczane bogactwo literatury XIX wieku.
„Rosyjskie opowieści niesamowite jak mało które utwory tego gatunku lubią być właśnie opowieściami; czytamy je, zwłaszcza te najwcześniejsze, głównie uchem, słyszymy, jak tętni w nich jeszcze żywioł ludowej ględźby. O czym zaś przez wieki ględziło się po futorach w okrutne zimowe noce, przy słabym świetle pieca i łojowej świeczki?” (s. 405).
Co może spotkać raczej mało znanego pisarza spoza list bestsellerów, kiedy wyrusza w trasę promocyjną? Nadgorliwi fani pamiętający więcej szczegółów z książek niż on sam? Prowadzący, któremu nie chciało się przeczytać książek? Brak papieru toaletowego w pokoju hotelowym? A może mały rozpad logicznej rzeczywistości?
Pierwszy tom wznowionej PIW-owskiej serii „Opowieści niesamowitych” prezentuje opowiadania fantastyczne klasyków literatury francuskiej od końca XVIII do początku XX wieku. Choć znajdują się one w cieniu ich największych dzieł, są częścią europejskiej literatury niesamowitej, która ukształtowała dzisiejsze gatunki wliczające się do szeroko pojętej fantastyki.
Chociaż to właśnie anglojęzyczna literatura grozy jest w Polsce najlepiej znana (a może właśnie dlatego), w PIW-owskiej serii „Opowieści niesamowitych” z lat 70. zabrakło tomu z tego obszaru językowego. Jednak wraz z jej wznowieniem Państwowy Instytut Wydawniczy postanowił zapełnić tę lukę i to był prawdziwy strzał w dziesiątkę.
„Przed snem rozchyliłem bezszelestnie zasłonę w pokoju i spojrzałem przez okno na Fuji. W księżycowe noce stała w bladej poświacie jak nimfa wodna. Ach, widać Fuji! Jakie wielkie gwiazdy! Jutro będzie pewnie dobra pogoda. To były jedyne przebłyski mojej radości życia” (s. 40-41).
Jeśli nie znosicie romansów tak jak ja, istnieje spora szansa, że ominiecie szerokim łukiem to wybitne studium relacji międzyludzkich, które, nie wiedzieć czemu, zaliczane jest do klasyki tego gatunku na równi z Jane Austen.
Jeśli rzeczywistość wydaje się Wam czasem za mało pokręcona, teksty Sławomira Shutego sprawią, że do prawdziwego świata wrócicie niczym pod ciepły, miły kocyk. A może między jego wizją a realem nie ma większej różnicy?